Odmiana czasownika
Ogólne zasady odmiany czasownika w języku niemieckim.
Czasownik niemiecki odmieniamy poprzez odjęcie od bezokolicznika końcówki -en i dodanie w jej miejsce końcówek osobowych.
Pierwsza grupa to czasowniki proste, w których człon główny nie ulega zmianie.
Przykłady:
kommen, gehen, lernen – tematy czasowników: komm, studier, kenn
Końcówki osobowe:
ich – e wir -en
du – st ihr – t
er
sie – t Sie/sie – en
es
a więc przyjrzyjmy się pierwszemu czasownikowi kommen. Na początek odcinamy końcówkę bezokolicznika -en i dodajemy końcówki osobowe.
ich – komme wir – kommen
du – kommst ihr – kommt
er
sie kommt Sie/sie – kommen
es
Podobnie będzie z czasownikiem gehen. Odcinamy końcówkę bezokolicznika -en i dodajemy końcówki osobowe.
ich – gehe wir – gehen
du – gehst ihr – geht
er
sie geht Sie/sie – gehen
es
i czasownik lernen
ich – lerne wir – lernen
du – lernst ihr – lernt
er
sie lernt Sie/sie – lernen
es
W języku niemieckim istnieją również czasowniki posiłkowe, ich odmiany należy nauczyć się na pamięć😊
Odmiana czasowników haben (mieć), sein (być), werden (stawać się)
ich bin – ja jestem
du bist – ty jesteś
er/sie/es ist – on/ona/ono jest
wir sind – my jesteśmy
ihr seid – wy jesteście
Sie/sie sind – Pan/Pani/Państwo/oni/ są
ich habe – ja mam
du hast – ty masz
er/sie/es hat – on/ona/ono ma
wir haben – my mamy
ihr habt – wy macie
Sie/sie haben – Pan/Pani/Państwo/oni/one mają
ich werde – ja staję się
du wirst – ty stajesz się
er/sie/es wird – on/ona/ono staje się
wir werden – my stajemy się
ihr werdet – wy stajecie się
Sie/sie werden – Pan/Pani/Państwo/oni/one stają się
wissen – wiedzieć
ich weiß wir wissen
du weißt ihr wisst
er, sie, es weiß sie, Sie wissen
Co oznacza czasownik posiłkowy? To oznacza, że oprócz podstawowego znaczenia czasowników będziemy używać ich również do tworzenia czasów i wówczas nie będziemy tłumaczyć ich literalnie, czyli dosłownie. Czasowników posiłkowych używamy np. do budowania czasu przeszłego Perfekt.
Ich habe das Buch gelesen. – Przeczytałem książkę.
Czasownik posiłkowy haben w tym przypadku nie będzie tłumaczony. Pokazuje nam on, że zdanie zostało napisane w czasie przeszłym, ale o szczegółach tego czasu w kolejnych lekcjach.
Musisz wiedzieć, że czasowniki w języku niemieckim dzielą się na proste (einfache Verben) i złożone (zusammengesetzte Verben). Prostymi czasownikami są na przykład: kaufen (kupować), stehen (stać), machen (robić),
Natomiast czasowniki złożone składają się z przedrostka oraz czasownika podstawowego: anfangen (rozpoczynać), befehlen (rozkazywać). Wśród czasowników złożonych wyróżniamy rozdzielnie złożone oraz nierozdzielnie złożone.
Do czasowników rozdzielnie złożonych (trennbar zusammengesetzte Verben) zaliczamy czasowniki z następującymi przedrostkami: ab-, an-, auf-, bei-, ein-, fest-, hin-, her-, los-, mit-, weg-, zu-, zurück-, zusammen-.
Przedrostek tego czasownika w zdaniu powędruje na koniec zdania.
aufstehen – wstawać
Ich stehe morgens früh auf. -Wstaję wcześnie rano.
aufmachen – otwierzać
Ich mache das Fentser auf.– Otworzę okno.
Przedrostki czasowników nierozdzielnie złożonych zmieniają podstawowe znaczenie czasownika, z którym się łączą:
warten (czekać) – erwarten (oczekiwać).
Czasowniki nierozdzielnie złożone (untrennbar zusammengesetzte Verben) to takie, w których występują następujące przedrostki: be-, emp-, ent-, er-, ge-, miss-, ver-, zer-. Podczas tworzenia zdania przedrostek pozostaje na swoim miejscu, stąd nazwa nierozdzielnie złożone.
Ich bestelle.– Zamawiam.
Przedrostki czasowników nierozdzielnie złożonych nadają czasownikowi przeważnie inne znaczenie:
bieten (oferować) – verbieten (zabraniać),
stellen (stawiać) – bestellen (zamawiać).
czasowniki wymagające celownika (Dativ):
beibringen (nauczyć kogoś czegoś)
mitteilen (poinformować kogoś)
wehtun (boleć)
ausweichen (wyminąć)
ähneln (być podobnym)
begegnen (spotkać)zuhören (przysłuchiwać się)
gehören (należeć do)
schreiben (pisać do)
sich anpassen (dostosować się do)
beitreten (przystąpić)
zustimmen (zgadzać się)
folgen (iść za kimś, następować)
sich nähern (zbliżać się)
czasowniki wymagające biernika (Akkusativ):
genießen (delektować się)
vergessen (zapominać)
es gibt – (jest, są)
anrufen (zatelefonować)stören (przeszkadzać)
unterbrechen (przerywać)
beneiden (zazdrościć komuś)
heiraten (poślubić)
nennen (nazywać)